Materiał i zajęcia z obszaru życia codziennego
Efektem pracy z tym materiałem jest wyrobienie u dzieci koordynacji ruchowej, aktywnego działania, oraz koncentracji, z drugiej zaś strony opanowanie konkretnych umiejętności, które będą mogły wykorzystać w życiu codziennym, takie jak: ubieranie się, składanie ubrań, zapinanie guzików, sznurowanie butów, zamiatanie, polerowanie srebra, luster, czy też uprawy i pielęgnacji roślin, obsługiwanie różnych urządzeń technicznych i wiele innych.
Materiały, zajęcia i ćwiczenia z obszaru praktycznego życia mają głęboki sens wychowawczy. Kształtują wolę dziecka i wiarę we własne możliwości. Uświadamiają konieczność zachowania pewnego porządku i kolejności czynności. Pozwalają kształtować odpowiednie postawy wobec przedmiotów, ludzi oraz całej rzeczywistości.
Materiał sensoryczny
Ten materiał wprowadza dziecko w świat pojęć, wymiarów, brył, powierzchni. Uczy rozróżniania barw, smaków, zapachów, dźwięków, a więc kształci poszczególne zmysły. Materiał edukacyjny w metodzie Montessori jest przygotowany z ogromną precyzją, uwzględniając możliwości rozwojowe dziecka. Przygotowany jest on w oparciu o pewne zasady wynikające z możliwości rozwojowych dziecka, np. przygotowano go tak, aby oferował dzieciom izolowane wrażenia zmysłowe, by w czasie spostrzegania jednym zmysłem inne zmysły nie były angażowane, ale wręcz wyłączone. Uczyniono to m.in. ze względu na to, że małe dziecko odznacza się niewielką tolerancją na czynniki rozpraszające jego uwagę. Dlatego elementy wchodzące w skład jednego zestawu materiałów dydaktycznych różnią się tylko jedną właściwością , na której dziecko łatwiej koncentruje swoją uwagę, np. barwą i jej odcieniami. Dzięki temu praca z materiałem jest bardzo efektywna. Materiał Montessori uwzględnia też zasadę stopniowania trudności, przechodzenia od łatwiejszego do trudniejszego, od działań prostych do bardziej złożonych, od materiału konkretnego do coraz bardziej abstrakcyjnego.
Materiał językowy
Montessori zauważyła związek między rozwojem mowy a rozwojem intelektu oraz osobowości. Dziecko przyswajając język, kształtuje – całą swoją osobowość. Stąd też opracowała ona wiele materiałów dydaktycznych oraz ćwiczeń służących jego kształceniu. Montessori zauważyła, że okres między 3 a 6 rokiem życia to okres szczególnej wrażliwości na naukę czytania i pisania. Dziecko w tym okresie ma zdolność do myślenia symbolicznego, przejawiającego się w tym, że interesuje się znakami i ich znaczeniem, słowami i ich sensem.
Najbardziej korzystny moment wprowadzania pisma, to według niej wiek około 4 roku życia. Dzieci uczą się wtedy z łatwością i swobodą, nauka zajmuje im kilka miesięcy, gdzie w wieku 6-7 lat potrzebują na naukę tej czynności około dwóch lat i zwykle osiągają to po długich, ciężkich ćwiczeniach. Materiał językowy jest ściśle powiązany z ćwiczeniami i zajęciami dydaktycznymi prowadzonymi w ramach wszystkich pozostałych obszarów.
Materiał matematyczny
Materiał ten pozwala dziecku w sposób przystępny, na konkretach przejść przez skomplikowany świat liczb i działań matematycznych. Kiedy małe trzyletnie dzieci przychodzą po raz pierwszy do przedszkola, umieją liczyć do dwóch lub trzech. Uczą się bardzo szybko liczb, licząc przedmioty. Życie codzienne dostarcza tysiąca sposobności, aby je tego nauczyć drogą praktyki: brak dwóch guzików w tym sweterku, potrzeba nam jeszcze trzech talerzy.
Montessori przygotowała zestaw materiałów ściśle powiązanych ze sobą, prowadzących od konkretów do abstrakcyjnych działań. Przedszkolaki wchodzą w świat skomplikowanych działań matematycznych pracując ze złotymi perełkami, które składają się częściowo na materiał matematyczny.
Materiały i zajęcia z obszaru edukacji środowiskowej
Poprzez ten materiał dziecko poznaje świat przyrody i zasady w nim rządzące. Dzieci poznają zjawiska i procesy zachodzące w przyrodzie i życiu społecznym. Materiały są tak przygotowane, aby dzieci mogły poznawać zarówno to, co jest im bliskie, jak i to, co odległe w czasie i przestrzeni. Obszar edukacji środowiskowej obejmuje wiele zagadnień z różnych dziedzin nauki: biologii, historii, geografii.
Ważną cechą tego materiału jest też wielostronny charakter nauczania, co skłania dzieci do samodzielnego przyswajania wiedzy i łączy się z przeżyciami emocjonalnymi oraz praktycznym działaniem, angażuje więc różne formy ich aktywności: intelektualną i emocjonalną, werbalną w mowie i piśmie – oraz ruchową, a także plastyczną, muzyczną i techniczną. W tym obszarze jest miejsce na swobodną pracę dziecka, prowadzenie obserwacji i eksperymentowanie, przygotowanie i realizację projektów, a także zbieranie i opracowanie materiałów, dyskusje. Wszystkie te metody i formy pracy, służą aktywizowaniu dzieci, rozbudzaniu ich ciekawości i zainteresowań poznawczych, co sprawia, że są efektywne i dostosowane do właściwości psychicznych dzieci znajdujących się na określonym etapie rozwoju.
